Opnieuw kreeg hb-scholen een brandbrief van ouders van een voltijd hb voorziening die bedreigd wordt in haar bestaan. Vorig jaar rond deze tijd kregen we de eerste brief van de ouders van de Horizon (Amsterdam). Erna volgden diverse brieven van andere scholen. Nu een brief van de Aventurijn in Deurne (Noord-Brabant), een reguliere school met sinds 2009 een voltijd hb-afdeling met 5 klassen.
Sinds november 2022 is er een aannamestop. Het bestuur presenteert een nieuwe visie waarbij kinderen uit het direct aangrenzende SWV Noord Limburg (circa 40% van de leerlingen) niet meer welkom zijn, terwijl daar per augustus 2022 de voltijd voorziening Extralent is gesloten. Daarnaast wil het bestuur terug naar “regulier, inclusief thuisnabij passend aanbod”, met de kinderen zoveel mogelijk in de reguliere klas.
Geen passende plek meer in Noord-Limburg
In het SWV Noord Limburg is nu geen voltijd hb-onderwijs meer (sluiting Extralent zomer 2022), het is 1 van de ‘witte vlekken’ op de kaart. Met de nieuwe plannen van Stichting Prodas mogen kinderen ook niet meer naar de Aventurijn in het direct aangrenzende SWV Helmond-Peelland. Deze kinderen hebben geen passende plek om naartoe te gaan en er zijn inmiddels al kinderen die thuiszitten. “Kijkend naar de prevalentie gaat het naar schatting om een paar honderd kinderen binnen SWV Noord Limburg en stichting Prodas die deze vorm van passend onderwijs hard nodig hebben.” (Brief ouders Deurne)
Aanpassingen in regulier of plusklas niet afdoende
Stichting Prodas wil terug naar een “regulier, inclusief thuisnabij passend aanbod” (ouders van de Horizon beschreven een vergelijkbaar plan van hun stichting). Voor de leerlingen van de Aventurijn was dit echter eerder al niet passend.
“Veel van onze kinderen vielen uit, ondanks aanpassingen (incl vroegherkenning, verbreden, verdiepen, verrijken, versnellen, plusklas etc.) binnen het regulier.”
Kinderen nog in regulier
‘Ik zit nu al een half jaar in groep 2 en heb nog niets nieuws geleerd!’
‘Ik wou dat ik dood was gegaan in jouw buik`
´Ik loop wel naar de trein´
‘‘School is vreselijk, je mag mij daar echt nooit meer heen brengen’
‘‘Ik haat je mama! Jij brengt me naar school’ (krijsend en schoppend, 6 jaar)
Dit blijkt ook duidelijk uit de vele schrijnende verhalen van ouders, waarin ze vertellen over hun lange zoektocht naar passend onderwijs, en het steeds verder vastlopen en uitvallen van hun kinderen. Bovendien worden met het verdwijnen van voltijd hb-plekken de reisafstanden naar passend onderwijs juist groter; dat is niet thuisnabij.*
* Betekent ’thuisnabij’ straks wel héél thuisnabij, namelijk thuis?
“recent onderzoek (situatie-analyse, red.) toont aan dat in het reguliere onderwijs veel van deze kinderen ernstige welzijnsproblemen ondervinden. Na de overstap: meer dan 90% ondervond een (sterke) verbetering in welzijn en 45% had geen zorgondersteuning meer nodig. De rol van de voltijd hb basisschool en de omgeving met “peers” was hierbij bepalend.”
“Onze oudste zoon startte op een PO school dat zei hb kinderen te kunnen bieden wat nodig was: passend/uitdagend aanbod in de groep, voor ieder leerjaar een flexgroep (executieve funties en peers, leerkrachten met Novilo opleiding, hb deskundige etc. Ondanks dit, werd zoon niet ‘gezien’ als hb. Binnen enkele weken kregen we signalen vd school dat er iets niet klopte. Ze stuurden ons van het kastje naar de muur (kindercoach, integrale vroeghulp, Mutsearsstichting, kinderoefentherapie, fysiotherapie).
Uiteindelijk werden we door de kinderoefentherapeute gewezen op hb (Daar zijn we haar nog altijd dankbaar voor). We besloten, op eigen initiatief, onze zoon te laten testen. School gaf wederom aan de juiste aanpassingen te kunnen doen en door te verwijzen wanneer zij het niet meer zouden kunnen. Helaas hebben wij dit als ouders veel te lang geloofd. Na nog een half jaar, met nog meer aanpassingen, had zoon intussen zo’n ernstig schooltrauma opgelopen, dat hij zich afvroeg of het niet beter was als hij er niet meer zou zijn.“
“Ik zeg wel eens: zolang er geen passend onderwijs voor dit kind is kunnen wij oefenen tot we een ons wegen maar is het dweilen met de kraan open en damage control. Deze kinderen hebben een passende onderwijsplek nodig, met kundige mensen met verstand van zaken en vooral ook peers, kinderen waar ze zich aan kunnen spiegelen, die op eenzelfde manier denken. Een kind komt pas tot leren als het zich veilig voelt in een passende omgeving, zich gezien weet en ziet dat hij/zij niet raar of anders is.” (Kinderfysiotherapeute en kindercoach).
(Bron: brief ouders Deurne)
Na overstap grote verbetering welzijn en afname zorg
Ook de ouders uit Deurne vertellen hoe hun kinderen na de overstap wonderbaarlijk opbloeiden, waarna veel van de zorgondersteuning (soms een heel circus) niet meer nodig bleek.
Kinderen in de huidige voltijd hb klas
‘‘Ik vind school weer leuk, ik WIL naar school!’
‘Mama, hier begrijpen ze mij en mijn grapjes’ (na dag 1 op HB onderwijs)`
‘Ik word gezien op school’, ik mag zijn wie ik ben”
‘Wanneer mag ik weer naar school?’ (in de vakantie, na altijd huilend naar de reguliere school)
‘’Nu leer ik ook iets’
“Nu heb ik vriendinnen en we snappen elkaar’.
“Onze dochter is uitgevallen in het lokale reguliere onderwijs toen ze het op 5-jarige leeftijd niet meer vol kon houden. Voor ze daadwerkelijk uitviel hadden we veel zorgkosten om haar op de been te houden: fysiotherapie, 2 dagen vrijstelling om naar Spirare te mogen gaan, ambulante begeleiding op school enz. Na een relatief vlekkeloze aanmelding op het Leo- onderwijs in Deurne (2 jaar geleden) hebben wij in vrij korte tijd ‘ons meisje’ weer teruggekregen. De eerste maand merkten we al verbetering, de zorgbehoefte viel in de eerste 2 maanden weg en na een half jaar hadden we een zingend, dansend en blij meisje thuis. Die gewoon als ’een normaal meisje’ naar school kan, sport en meedraait in de maatschappij.”
“Bij de start op het Leo onderwijs zagen we onze dochter opbloeien, plezier in leren krijgen, en zelfvertrouwen. Nu na drie jaar durft ze volledig zichzelf te zijn en gaat ze fluitend naar school. Alle hulpverlening is gestopt na 2 weken op het HB onderwijs.”
“Onze zoon (UHB) liep volledig vast in het regulier onderwijs. Zoals de leerplichtambtenaar het mooi samenvatte: ‘een 5-jarige met stevige burn-out klachten’. Ons hele gezin stond op de kop: elke dag een gevecht met een kind dat slecht in zijn vel zat. Dit begon bij het niet uit zijn bed willen komen om naar school te gaan, eenmaal met veel moeite op school een ongelukkig, overstuur kind dat daar niet wilde zijn en alles bij elkaar schreeuwde. [..] Woede, agressie, in zichzelf gekeerd zijn en niet meer goed kunnen afstemmen op de ander. [..] School bleef echter volhouden dat ze niet handelingsverlegen waren.. Op ons eigen initiatief hebben wij onze zoon aangemeld op de LEO in Deurne. Ongelofelijk, maar na 2 weken op de LEO, hadden wij een totaal ander kind thuis. Hij rende de school in, kwam stralend thuis, vertelde volop over alles wat hij hoorde, zag en deed. Ook kwamen er eindelijk speelafspraakjes waar hij enthousiast over was. Er kwam weer rust en plezier in ons gezin, iedereen kon weer op adem komen. Dit plezier heeft hij nu, 1.5 jaar later, nog steeds. Hij leert hier omgaan met zijn hoogbegaafdheid, voelt zich gehoord en gezien en maakt enorm positieve sprongen in zijn ontwikkeling.’
“Op het reguliere onderwijs zagen we hem langzaam in elkaar zakken, het kaarsje ging langzaam uit. Van een leergierig en enthousiast jongetje werd hij bozig, dwars en ongeïnteresseerd. Nu zien we weer heel regelmatig z’n ogen sprankelen en komen er weer enthousiaste verhalen. En ja, ook nog dwarse buien, maar nu niet uit verveling of desinteresse, maar omdat hij aan de bak moet, z’n grenzen moet verleggen, niet alles makkelijk meer is en hij dus moeite moet doen om dingen te leren. En dat is precies waarom wij hem aangemeld hebben bij de Leo afdeling, voordat hij een thuiszitter zou worden, voordat z’n lichtje helemaal gedoofd zou zijn, er niks meer over zou zijn van dat enthousiaste en nieuwsgierige jongetje.”
“Onze dochters hebben behoorlijke schade opgelopen binnen het reguliere onderwijs. Binnen de Leo hebben wij ze zien landen en opbloeien. We durven weer vertrouwen te hebben in de toekomst. Wij zijn ontzettend dankbaar dat de Leo bestaat.”
(Bron: brief ouders Deurne)
Verwijzing alleen nog bij handelingsverlegenheid school
Tot november 2022 konden ouders hun kind zelf ook aanmelden bij de Aventurijn. Belangrijk, omdat ouders hun kind het beste kennen en problemen in welzijn of gedrag van het kind vaak thuis het eerste zichtbaar worden. Nu kan een kind pas aangemeld worden als de school van herkomst zich handelingsverlegen verklaart én meewerkt aan een overstap. In de praktijk levert dit vaak grote vertraging op, doordat een school het hb kind te laat ziet, dan wel weigert zich handelingsverlegen te verklaren, waarbij het kind ondertussen verder beschadigd raakt.
“Toen school zich eenmaal handelingsverlegen verklaarde, was ons kind zo ver heen, dat hij zelfs niet meer toegelaten werd op de LEO afdeling vd Aventurijn. Onze zoon had, op 6-jarige leeftijd, zo’n ernstige schade opgelopen dat hij uit het onderwijs gehaald werd, tot rust moest komen en een thuiszitter werd.“
“Onze dochter van 9 jaar heeft de eerste 3 jaar van haar reguliere school als zeer traumatisch ervaren. Het reguliere onderwijs onderkende het probleem niet ook al lag er vanaf de peutertijd al een iq test die aangaf dat ze meer nodig had. Zij is in het derde jaar depressief uitgevallen. En met de goede hulpverlening in een opvang groep bij Spirare terecht gekomen. Ze sprak vaak uit niet meer te willen leven, ze vond zichzelf raar. Wij als ouders hebben haar in Deurne aangemeld en met een extra onafhankelijk onderzoek (dit was nodig omdat SPOV beweerde, haar nog steeds passend onderwijs te kunnen bieden) werd bewezen door een psycholoog dat Deurne de beste oplossing was. Uiteindelijk heeft het tot een rechtszaak moeten komen om SPOV zich handelingsverlegen te laten verklaren, deze rechtszaak duurde 5 minuten, want het bewijs was overduidelijk. Dit hele traject heeft de gemeente Venray 40.000 euro gekost. Bij de start op het Leo onderwijs zagen we onze dochter opbloeien, plezier in leren krijgen, en zelfvertrouwen. Nu na drie jaar durft ze volledig zichzelf te zijn en gaat ze fluitend naar school. Alle hulpverlening is gestopt na 2 weken op het HB onderwijs.”
“Ons kind wordt in mei 4 en mag dan naar school, hij is uitzonderlijk hoog begaafd (145+) getest en is niet welkom op de Leo-afdeling. Eenvoudigweg omdat we niet de juiste postcode hebben en al hadden we de juiste postcode, dan zijn de toelatingseisen zo streng geworden dat hij eerst een langere lijdensweg mag afleggen dan zijn zus. Eerst uitvallen in het lokale reguliere onderwijs, dan wil het reguliere onderwijs onder Prodas nog een poging doen en als hij ook daar niet aan het functioneren komt, dan mag hij (als hij tegen die tijd nog niet dubbel-bijzonder is) misschien naar de Leo-afdeling. Ik voorzie zware tijden voor hem en soortgelijke kinderen, vooral omdat de kinderen tegen de tijd dat ze welkom zijn op de Leo- afdeling al zo beschadigd (kunnen) zijn door het onderwijssysteem dat (helaas!) de ware behoefte van onze kinderen nog niet ziet.“
(Bron: brief ouders Deurne)
Zwaardere problematiek in de klassen: uitval leerlingen en docenten
“Uit ervaringen van voltijd hb scholen door heel het land blijkt dat dit af- en verschralen van het hb onderwijsaanbod, zal zorgen voor grote problemen op allerlei vlakken. De problematiek in de hb-klassen (leer- en gedragsproblemen in de klas) zal een stuk zwaarder worden, mede door het curatieve aannamebeleid. Met als gevolg een verslechtering van de kwaliteit van onderwijs vanwege de toenemende druk op docenten en leerlingen. Dit kan zelfs leiden tot uitval onder leerlingen en docenten die vertrekken door de te hoge werkdruk.”
(Bron: brief ouders Deurne)
Oproep aan minister Wiersma
De ouders uit Deurne vragen in hun brandbrief de minister om hulp:
“U erkent de noodzaak van voltijd hb primair onderwijs en geeft aan de voorzieningen structureel overeind te willen houden (plan van aanpak, red.). En juist daarvoor hebben wij uw hulp nodig. De nieuwe visie van Prodas is ons inziens in lijn met een visie die voor meerdere scholen niet goed afliep [..] We willen u vragen om de daad bij het woord te voegen en u te mengen in deze nieuwe visie door in gesprek te gaan met de directeur van stichting Prodas [..] doe wat u kunt om het huidige aanbod van voltijd hb-onderwijs per direct te behouden en zorg ondertussen voor een structurele oplossing, financieel en organisatorisch, net als in het speciaal onderwijs. Zodat er een gelijke toegang is voor álle kinderen (curatief), en vanaf jonge leeftijd (preventief) om hoge zorgkosten, maatschappelijke kosten en schooluitval te voorkomen.“
(Bron: brief ouders Deurne)